170 - Planetary Health Diet en mijn eigen gezondheid

 Dit blog wordt niet gesponsored!

Al een tijdje doe ik mijn uiterste best om af te vallen. Nu had ik dat al vaker geprobeerd, zonder succes. Maar: sinds ik m.b.v. een app die ik via Diabetes.nl kon downloaden secuur bijhoud wat ik precies eet en hoeveel kcal dat is en zorg dat ik dagelijks onder die 1700 kcal blijf die mij werden aangeraden, val ik gestaag af.

Mijn bio augurken, juni 2024

   Het gaat héél langzaam, met onsjes tegelijk en soms even niet, bijv. wanneer ik uitgenodigd ben om bij anderen te blijven eten. Dan heb ik het zelf niet in de hand. Omdat ik niet begreep hoe dat kon, want ik eet ook bij anderen echt niet veel, vulde ik ook dan thuis die app braaf in en dan snapte ik het weer wel. Het ligt aan het vet, de hoeveelheid vlees en de groenten, of liever het gebrek aan het laatste. Bam! Rustig 500- 750 gram erbij op de weegschaal de volgende ochtend.

   Ondertussen ben ik afgevallen van ruim 84kg naar 75,5kg, yaaaaaay Renée! Nog maar 5,5kg te gaan en dan is mijn app tevreden met me, bráve meid! Niet alleen zit ik dan lekkerder in mijn vel, maar vermijd ik hopelijk zo diabetes type 2; dat is superbelangrijk en mijn enorme stok achter de deur.

Mijn dagoogst in 2023

Het is dus logisch dat ik geïnteresseerd ben in hoe ik geen (lekkere) trek kan krijgen, verzadigd kan zijn en tegelijk gezond kan blijven eten. Bovendien besef ik terdege dat ik waarschijnlijk voor de rest van mijn leven aan die app vastzit wanneer ik eenmaal mijn streefgewicht bereikt heb. Want hoeveel mensen ken ik niet die tientallen kilos afgevallen zijn en vervolgens er nog meer aankwamen zodra ze weer 'gewoon' gingen eten?

Deze week was op het nieuws dat er nu wetenschappelijk is aangetoond dat het in 2015 door The Lancet geïntroduceerde Planetary Health Diet (PHD) werkt. 

Begrijp me goed, dit is GEEN afvaldieet! Het is een manier van eten die gezond is voor een letterlijk en figuurlijk alsmaar uitdijende wereldbevolking, de planeet zo min mogelijk belast en voor ons ook op langere termijn duurzaam en gezond is.

Mijn appels, 2023

   Het is een zgn. flexitarische manier van eten en laat ik nou al jaren een flexitarïer zijn. Ik spitste dus mijn oren en ben na afloop even gaan zoeken op het internet.

 Op GoodFood vond ik veel begrijpelijke informatie over PHD en ook recepten (sorry, ben anglofiel, maar hieronder leg ik het uit). Ook daar wordt gezegd dat het géén afvalmethode is. Maar...ik blijk dus tot mijn verrassing voor een heel groot deel al zo te eten (verhip, die app!)en val wel degelijk af.

   PHD:

* is voornamelijk op planten gebaseerd, maar kleine hoeveelheden vis, vlees en zuivel zijn okay.

* variatie in groenten, peulvruchten en fruit (kleuren) is belangrijk

* liever onverzadigd vet dan verzadigd vet gebruiken

* zo min mogelijk geraffineerde granen, toegevoegde suikers,  fabrieksvoedsel en zetmeelrijke groenten gebruiken (inclusief onze geliefde aardappelen)

* houdt rekening met een optimale kcalorie inname, die voor de gemiddelde volwassene 2500kcal per dag is, maar varieert door leeftijd, gender en activiteitniveaus (vandaar mijn max 1700kcal, aangeraden door de app).

Mijn broccoli, 2023

Het klinkt allemaal als een gigantische open deur, toch? Maar open deuren zijn de toegang tot een beter, gezonder leven. Voor mij, in elk geval.

Hoe ziet PHD eruit?

* hele granen 232gr p/d (811 kcal p/d)

* knolgewassen 50gr (39 kcal p/d)

* groenten 300gr (78 kcal)

* fruit 200gr (126 kcal)

* zuivel 250gr (153 kcal) 

* proteine (hierin ligt de verandering!):

   Rund, lam en varken 14gr (30 kcal)

   Pluimvee 29gr (62 kcal)

   Eieren 13gr (19 kcal)

   Vis 28gr (40 kcal)

   Bonen 75gr (284 kcal)

   Noten 50gr (291 kcal)

* onverzadigde vetten 40gr. (354 kcal)

   verzadigde vetten 11.8gr. (96 kcal)

* suikers 31gr (120 kcal) 

(Gebaseerd op een inname van 2500kcal/dag)

Zo. Daar ga je dan met je bbq steaks van 300gr... Eet er nog 1 bbq worstje bij en je hebt al 1200kcal op, de helft van je hele 'rantsoen' voor een hele dag. Komt het even goed uit dat het totáál geen bbq weer is? (Ook geen tuinweer, trouwens. De plassen stonden tussen de aardappels van mijn buurman, die er sip door keek) Eén kaasbroodje: 1000kcal !! Nu begrijp ik hoe ik in de laatste 10 jaar 10 kilo ben aangekomen, duh dubbel DUH!

Alwéér kleddernat

  Maar even serieus: een eetwijze die èn goed is voor onze planeet èn goed voor jezelf, dat is toch een win-win situatie?

Nadelen, tuurlijk zijn er ook nadelen. Ik zet ze even op een rijtje:

1. Bio-eten is veel duurder dan gemaks-fabrieksvoedsel met allerlei toevoegingen - schandalig eigenlijk

2. Het bereiden van je maaltijd kost je echt meer tijd (Ik kook grote hoeveelheden en vries porties in voor dagen dat ik haast heb)

3. Als je echt gehecht bent aan vlees, kom je er bekaaid af (maar je houdt geld over!) 

4. Er wordt discipline van je gevraagd en je moet de balans van alle voedingsstoffen wel in de gaten houden, anders ontwikkel je tekorten

5. Je kleding slobbert na een paar weken om je heen (🤣🤣🤣) geintje!

6. Je moet met oogkleppen op en een knijper op je neus door de supermarkt, tenminste ik wel, vooral bij de brood/koekjes/gebakafdeling!

Disclaimer: uiteraard ben ik geen diëtiste, dit is een puur persoonlijk blog, maar het is voortgekomen uit a. enthousiasme voor een poging de wereld leefbaar te houden en b. pure blijdschap dat zelfs ik eindelijk blijk te kunnen afvallen zonder dat ik weken achtereen alleen op rijstwafels moet knagen.

Doe ermee wat je wil.

Ik wens je een fijn (droog) weekend.

 

169E - Wettest, but warmest May ever

 While Puck is on the balcony munching my Verbena Bonariensis (selfmedicating, she's nauseous) and the promised sun is hiding itself again behind grey rainclouds,  I am trying to keep my spirits up.

Seen from the compost heaps

   So: as my plants are unconcerned, so will I be, tralalalala!

  And to be fair, inspite of the wettest month of May ever recorded by the KNMI, it also was the warmest!

   This is going to be a positive blog, despite the grey cloudcover and slug infestation, don't you worry.

  Here we go.

   This week I harvested the first punnet of strawberries, and they were lovely. Since they grow on a layer of old bark in between the other plants, that was a pleasant surprise. I share them with the birds (and slugs), which is fine. Only I'd like to see them eat a whole berry instead of taking two pecks and then going for the next one...My neighbour Hans has netted his bed, but then he is a proper veg grower.

I am enjoying his Peonies very much, absolutely gorgeous they are, right?

Peonies from Hans

But my own plants are pretty nice as well. 

Tragopogon porrifolius

  

   The one on the left is called purple Morningstar in Dutch. Another neighbour, Arie, gave it to me. It's easy to see it belongs to the Aster family. Origin is the Mediterranean,  where the root is eaten, and the leaves can be cooked like spinach. Harvest is from Oct til Feb, according to Wikipedia, and you should only eat the root in the first year after planting, as it turns too woody in the second year. It contains 48mg Calcium per 100gr. The plant can take light frost. Because I took the photo from above, you cannot see it is 80cm tall. And I will not eat it, I only have the one!

My drumstick Alliums

Perhaps you'll remember I had planted a mass of Alliums (Nigrum), and that I was afraid they had all rotted away because my plot was flooded in Winter. Well, I worried unnecessarily, they are fine! The Nigrum has been in bloom for over a week, and the purple drumstick variety is in bud, as you can see. Only the Allium Hair, who already disappointed last year, has now disappeared altogether. That was a waste of money.

White Lychnis

   The Lychnis Alba is doing well. The silvery leaves match beautifully with those of the Artichokes. I'd like some more, so I will collect the seed.

   Where my Clematis are not happy at all in Hunky Dory, the one on my balcony is doing great. It is climbing the trellis and is in bloom. I had not pruned it (the Wallflowers were in the way), but it didn't mind. Great, as I am a Clematis fan.

Pelargonium and Clematis

The balcony garden is very lush and green, but with enough flowers to keep me happy. The Gherkin is producing fruit and the Tomatoes are full of flowers.

All they need is some sun. As do Puck and I.

Right. I hope you enjoyed this story. Have a lovely weekend!

169 - Natste, maar warmste meimaand ooit

 Terwijl Puck op het balkon mijn Verbena Bonariensis staat op te eten (zelfmedicatie, ze is misselijk) en de beloofde zon voor de eerste zomerdag zich wéér verschuilt achter een dikke, grijze wolkenlaag, probeer ik hier de moed erin te houden.

Zicht vanaf de composthopen

   Dus: mijn planten trekken zich er lekker niets van aan, tralalalala!

Zou ik een voorbeeld aan moeten nemen. En eerlijk is eerlijk, ondanks dat het de natste meimaand uit de geschiedenis van het KNMI was, bleek het ook de warmste! 

Ik heb me voorgenomen er, ondanks de constante bewolking en de slakkenplaag die onze tuinen teistert, een positief blog van te maken hoor.

  Hier gaan we.

   Deze week heb ik het eerste bakje aardbeien kunnen oogsten. Ze waren prima. Aangezien mijn aardbeien letterlijk op de oude houtsnippers tussen de andere planten groeien, viel dat me erg mee. Ik deel ze met de vogels, wat ik okay vind. Alleen zou ik wel graag zien dat ze dan zo'n hele aardbei opeten en er niet twee keer in pikken en dan naar de volgende gaan...Buurman Hans heeft een net over zijn aardbeienbed gespannen, maar hij is danook een èchte moestuinder.

Peonies van Hans

Ik mag momenteel meegenieten van zijn Peonies, zo prachtig! Zeg nou zelf, is het geen schoonheid?

Tragopogon porrifolius

  Maar mijn eigen planten kunnen er ook wat van, hoor.

Deze links is de Paarse Morgenster, die ik van achterbuurman Arie heb gekregen.

Je kunt wel zien dat hij uit de asterfamilie komt. Oorsprong is het Middellandse Zeegebied, waar hij als groente wordt gebruikt. De wortels kan je eten (Nederlandse naam: haverwortel) en de bladeren kan je als spinazie bereiden. Oogsten van okt tot feb, volgens Wikipedia, en de penwortel alleen in het 1e jaar oogsten omdat hij in het 2e (bloei-)jaar te houtig is. Hij bevat veel calcium (per 100 gr 48 mg). Het is een tweejarige plant en vorstbestendig. Doordat ik van bovenaf heb gefotografeerd, kan je niet zien dat hij zo'n 80 cm hoog is. En ik ga hem niet opeten hoor, ik heb er maar één!

De trommelstokalliums 

Misschien weet je nog dat ik veel Alliums (Nigrum) had geplant en dat ik bang was dat ze allemaal verrot zouden zijn, omdat mijn tuin onder water had gestaan. Nou, ik heb me voor niets zorgen gemaakt. Ze zijn goed opgekomen. De Nigrum bloeien al een week en de paarse trommelstokvariant staat volop in de knop. Alleen de Allium Hair is, na al een slechte bloei verleden jaar, dit jaar helemaal niet meer opgekomen. Zonde van mijn geld.

Witte Prikneus

   De Lychnis Alba (Prikneus) doet het ook goed. Hij staat aan beide kanten van mijn vuurborder, en de grijze bladeren matchen mooi met die van de Artisjokken. Voor het mooi wil ik er nog een paar, maar ik heb in het najaar weer stekken, want hij zaait zichzelf uit.  De 'regel' is minimaal drie exemplaren, of vijf, of zeven, enzovoorts. In ieder geval een oneven aantal. Nou ben ik niet zo van de regels, maar met deze ben ik het eens.

Clematis en Pelargonium

Waar mijn Clematis het in Hunky Dory totáál niet doet, klimt de paarse op het balkon vrolijk in de trellis. Ik had haar dit jaar niet gesnoeid (de muurbloem zat in de weg), maar ze vindt het prima. Leuk, want ik ben een Clematis fan.

Mijn groene balkon

   Het balkon is lekker groen inmiddels, met genoeg bloemen om me blij te maken. De Augurk maakt augurkjes en de Tomaten zitten vol bloemen. Nu de zon nog.

Fijn weekend!

168 - Extra Photos

 Dodging heavy downpour I took some extra photos for you this morning. 

168E - So get used to it!

 By the end of last week and the beginning of this one, it rained so much and so hard, that the ducks were literally floating through my street. Enjoying themselves, I could tell!The water had nowhere to go, so remained on the grass along the road, just like it does during the winter.

The raised bed

   And not just in the street; I noticed several flooded back gardens, and the foot and cyclepaths were flooded as well.

   The council had raised up the plantbed a few years ago, so the Salvias and Nepeta there kept their feet dry at least. As soon as the rain stops, it is humming with bees.

  

   There are two things you can do against all that water: raising the beds yearly, or learn to live with it. I see the picknick benches on that grass, which has turned into a natural wadi, being either moved by one neighbour, or removed altogether by the other. 

   Wadi (a word from Arabic) is short for Water Drainage and Infiltration in Dutch; it catches rainwater and filters it, before that water sinks into the soil. The soil then stores it for dry times. I am a pragmatist; I'll learn to live with it.

My balconygarden is wet constantly

In my garden I look very carefully at which plants don't mind getting showered all the time, but don't mind baking in the sun either.

That is why I pulled out half of my Lavender, the English kind, this week. Dead as Dodoes. I noticed they had hardly grown a root system during the past three years. The strange thing is, that my other kind, which I planted at the same day, are absolutely fine!

The butterfly Lavender has no problems

Another plant that is enjoying themselves in Hunky Dory, is the Valerian.

It started two years ago with two spontaneously growing white ones. Then last year I had red ones as well, and not just two, but dozens. This year both kinds have self-seeded all over the garden. It took some effort to find out what the plants were, but I sussed it out. It is the Valeriana rubra. They are quite happy with their feet in the water of the frog pond, but also in the summer concrete of my beds. And it's a cheerful plant, beloved by butterflies, so very welcome.

Valeriana rubra

Another plant that doesn't mind any kind of weather is the Solidago. They also arrived uninvited, and how! If I would let it, it will take over my entire garden, I'm sure. So this I pull out wherever it is in my way, or bullying other plants. If you don't feel like gardening, get one Solidago and within one season you'll have a waving sea of yellow. Good for pollinators, not sure about the neighbours.

Canna with Solidago behind it in '23

   My determination app also helped me with that nice plant my neighbour gave me: the Tragopogon porrifolius. It is in bloom now. The photo is in the Extra photos of this week.

   Right. Let's finish on a positive about our weather: so far, I have not needed to water my balcony garden once in 2024.(I did, however, have to remember to empty the decorative outer pots each day)

   I hope you'll have a lovely weekend, in Trinidad-Tobago as well (hi there, Nikesha!).

168 - Wen er maar aan!

 Tegen het eind van afgelopen week en begin deze week regende het zo veel en zo hard, dat de eenden letterlijk met plezier door mijn straat dobberden. Het water kon niet meer weg, bleef dus op het gras langs de straat staan, net zoals in de wintermaanden. 

Het opgehoogde bloembed

   Niet alleen daar; ik zag verschillende achtertuinen langs de doorgaande weg onder water staan en het voetpad was ook deels ondergelopen.

   De gemeente had het plantbed onder de sierbomen een paar jaar geleden bij het opnieuw inrichten al flink opgehoogd, zodat die Nepeta en Salvia droge voetjes houden. Zodra het maar even droog is, zoemt het er van de bijen.

   Je kan twee dingen tegen al dat water doen: jaarlijks blijven ophogen, of ermee gaan leven. Ik zie de picknicktafels op het gras, dat in feite nu een wadi is, bij de ene buur verdwijnen en bij de andere buur verplaatst worden. Een wadi (eigenlijk een Arabisch woord) betekent Water Afvoer Drainage en Infiltratie. Het vangt regenwater op en zuivert het, waarna dat water infiltreert in de ondergrond. De ondergrond bewaart het voor drogere tijden. Ik ben een pragmatist; ermee leren leven, dus.

Mijn balkongroenten zijn continu nat

Ik kijk in mijn tuin heel goed naar welke planten het niet erg vinden om al die hoosbuien over zich heen te krijgen, maar het eventueel ook niet erg vinden om in de zon te bakken.

 Zo heb ik deze week de helft van mijn lavendelplanten, de originele Engelse soort, eruit getrokken. Morsdood. Ik zag dat ze nauwelijks wortels hadden gemaakt in de afgelopen drie jaar. Het gekke is dat de tweede soort die ik gelijktijdig geplant heb, de vlinderlavendel, er prima uitziet! 

Deze hebben geen probleem met mijn tuin 

Een andere plant die er een feestje van maakt in Hunky Dory, is de rode Valeriaan.

Het begon drie jaar geleden met twee witte, spontaan opgekomen planten. Afgelopen jaar had ik opeens ook rode en niet twee, maar tientallen. Dit jaar hebben zowel de witte als de rode, maar vooral de rode, zich door de hele tuin verspreid. Het kostte wat moeite om erachter te komen welke plant dit nou eigenlijk is. Maar ik denk dat ik eruit ben. Het is de Valeriana rubra, oftewel rode spoorbloem.

Ooievaarsbek en de rode spoorbloem

In elk geval nestelt hij zich zowel met de voeten in het water van de kikkerpoel als in het zomerbeton van de bloembedden.

En het is een vrolijke plant waar vlinders gek op zijn, dus heel welkom.

Een andere plant die zich niets aantrekt van welk weer dan ook, is de solidago. Ook die is spontaan verschenen, en hoe! Als ik hem zijn gang laat gaan, neemt hij de hele tuin over. Eerst dacht ik 'ach, wel vrolijk, dat geel'. Inmiddels trek ik hem er overal uit waar hij me voor de voeten staat, of mijn meer aandacht vergende  planten wegdrukt.

Canna met solidago erachter in '23

   Heb je geen zin in tuinieren? Zet er één  Solidago en je hebt nooit meer omkijken naar je tuin; binnen een paar jaar heb je een wuivende, gele zee. Wel fijn voor de bestuivers, overigens.

   Mijn determinatie-app wist me ook te vertellen wat die mooie plant is die ik van een buurman kreeg: de Tragopogon porrifolius. Hij bloeit inmiddels. De foto staat bij de extra foto's van deze week.

   Okay. Laat ik eindigen met een positieve noot over ons weer: ik heb in 2024 nog niet één keer mijn balkonplanten water hoeven geven. (Ik moest er wèl aan denken dagelijks mijn sierpotten leeg te gieten)

Ik wens je een heel fijn weekend, ook in Trinidad-Tobago (hi there, Nikesha!)

167 - EXTRA Photos

 Friday morning I rushed to Hunky Dory to take photos of my garden before the heavy downpour that had been announced started. I did some weeding, harvested a huge bag full of rhubarb, and was gifted a very interesting plant by one of my neighbours. Not a clue what it is (he didn't know himself), but I will find out for you, I promise. And I'll photograph it when it is in bloom.

Iris Siberica

Front view of Hunky Dory (May 24th, 2024)

Self-seeded Digitalis

                                                                                 

Peonie

My layout is baffled by the photos; it will not upload them the way I want it to. Anyway, I hope you like them. Scroll down the blog for my story on Veere, both in English and Dutch.