141 - De donkerste dagen voor Kerst

 We hebben de Sint weer uitgezwaaid dus de race naar de kerst is in volle gang. Er zijn gemengde geluiden om me heen: mensen die er geen genoeg van krijgen en zich vol van voorpret in de voorbereidingen storten, mensen die het wel leuk maar toch vooral gedoe vinden en mensen die er geen zin in hebben.

Cyrtomium falcatum

 Ikzelf behoor tot de eerste categorie. De kerstkaarten lagen zelfgeschilderd en wel al mid-november klaar om gepost te worden, over mijn kerstmenu is diep nagedacht en de kerstboom staat wanneer jij dit leest op mijn bureau (de enige plaats waar maar twee planten staan, past nèt).

  Als jij je hoofd breekt over wat je dit jaar in hemelsnaam aan schoonmoeder, opoe of ome Joop moet geven, omdat iedereen tegenwoordig alles al heeft en je niet wéér met een Primera kraskaart bij het kerstdiner wil aankomen, denk dan eens aan de plant linksboven. Het is een oersterke groenblijvende varen voor in de tuin. Maar hij kan ook prima in een pot bij de voordeur op de galerij, ik bedoel maar, als er maar daglicht is. De mijne staat op het balkon te pronken en heeft het daar prima naar zijn zin. De Nederlandse naam is IJzervaren. Geloof me, alle planten met ijzer in hun naam zijn niet kapot te krijgen. Oorspronkelijk komt hij uit Oost-Azië maar ondanks dat is hij in ons post-elfstedentochtklimaat winterhard in Nederland. Hij schijnt zich zelfs in het wild voort te planten, maar eerlijk gezegd ben ik hem nog nergens tegengekomen. Maar zoals je ziet heeft de mijne sporen gevormd, dus...

Fijnstraal en Spaans mos

Fijnstraal

Na jaren zoeken en proberen deze plant uit zaad op te kweken (1 miezerig plantje overgehouden dat nu naast de kikkerpoel staat), kwam ik haar in September opeens tegen bij een kwekerij. De Latijnse naam is Erigeron; de Engelse volksnaam is Fleabane, wat doet vermoeden dat ze gebruikt werd tegen vlooien (flea, bane is de schrik van) OF omdat ze zich als ze eenmaal gesetteld is overal uitzaait, als een vlooienplaag! Leuk hè, taal. 

Ze wordt naast Fijnstraal ook wel Mexicaanse Madelief genoemd, je ziet vast wel waarom. Voor mij is het een sentimentele plant: in Zuid-Engeland zie je hem overal in de tuinmuurtjes en tussen de flagstones.

Spaans Mos

Dit is een zogenaamde epifyt, een plant zonder wortels die via de haren op de bladeren water en voedingsstoffen opneemt. Het lijkt daardoor de ideale plant voor Ome Joop, toch? Besproeien, of mee onder de douche ligt voor de hand. Toch is dat niet zo, want de Tillandsia usneoides is gevoelig voor luchtvervuiling en is ook niet dol op die chloortroep met antibiotica, sporen van drugs en microplastics die tegenwoordig uit de kraan komt. Vroeger droomde ik ervan ze in hun natuurlijke habitat in de zuidelijke  USA te zien, waar ze als levende gordijnen in de eiken hangen. Dat gaat er niet meer van komen, behalve wanneer ik de staatsloterij win, dus heb ik er gewoon twee bij de kweker gekocht. Ze hangen buiten en krijgen dus regenwater.

De tweede Erigeron

Ik ga ervan uit dat jij 5 december overleefd hebt? En nu vol gas richting kerstdagen scheurt? Omdat ik uit ervaring weet dat niet iedereen met plezier de keuken induikt voor een viergangen kerstdiner, zal ik volgende week een recept posten voor de eenvoudige aardappelmuffins die ik zelf ga maken en die bij een voorproefsessie zijn gekeurd en goed bevonden door vriendin Monique. Zij kan zelf goed koken (ik zweer, haar lemon meringue is van pro kwaliteit!) dus haar oordeel is van waarde.

Uiteraard kan je ook alles kant en klaar uit het supermarkt koelschap trekken, de keuze is aan jou en gelukkig kàn het. Je moet alleen een goedgevulde bankrekening hebben, terwijl mijn muffins zeer weinig kosten, óók aan tijd. Nou, wat wil je nog meer?

Gisteravond was ik getuige van het ontsteken van de Tjechische kerstboom op de Markt, dus voor mij is de kersttijd nu officieel begonnen. Het was heel gezellig, maar ook wrang, want ik krijg die vreselijke beelden uit Oekraine en Gaza maar niet van mijn netvlies.

Een zeldzame pluk blauw.

  Daarom eindig ik met een foto van Hunky Dory terwijl het zowaar even niet nat, grijs en mistig was. 

  Ik wens je een heel fijn en vooral stress-vrij weekend, en tot volgende week die voor mij in het teken zal staan van voorbereidingen op kerst.

131 - Gratis planten ; altijd leuk toch?

 Tuinieren zonder iedere keer de portemonnaie te moeten trekken, dat is mijn streven. Het is een streven, en lukt dus niet altijd. Wanneer je volledige zaaivoorraad door de muis die je kas gekraakt heeft wordt opgepeuzeld bijvoorbeeld, wat me dit voorjaar tot twee keer toe gebeurde.

De eerste week van September

 Toch blijf ik het proberen, het met gras inzaaien van mijn paden is een voorbeeld. Ja, dat kostte me een doos graszaad, maar dat is veel goedkoper (en eenmalig) dan ieder jaar dure zakken houtschors kopen. Ik kan met vreugde melden dat het gras inmiddels opkomt.

Een ander voorbeeld is het scheuren/delen (komt op hetzelfde neer) van mijn geranium nodosum, oftewel de Ooievaarsbekken. Ik heb vijf pollen en verwacht daar dus minimaal 15 nieuwe planten uit te halen. Ze worden niet hoger dan 20 cm, maar zien er als een van de eerste groeiers in het voorjaar superfrisgroen uit en krijgen lieve rose bloemetjes. Daar word ik erg blij van na een lange grijze winter. Bovendien gaan ze wanneer je ze na de bloei kortknipt (echt kort!) gewoon nog een keer groeien en bloeien. Kanjers zijn het!

Ook mijn lievevrouwenbedstro ga ik delen. Hetzelfde lakenenpak als de geraniums. Opgraven, spa erin - tják! - en beide delen opnieuw planten. Ook dit zijn zulke dankbare planten, zéker wanneer je ook hen na de bloei goed kort knipt.

 Digitalissen hebben zich uitgezaaid

De vele digitalissen uit winter 2022 (toen was familie Kraakmuis er nog niet) hebben geweldig gebloeid en zichzelf uitgezaaid rondom de vijver, maar hopelijk ook elders in de tuin. Ik heb ze namelijk een handje geholpen door het zaad uit te strooien. Uiteraard hebben ze een jaar nodig om hun bladrozet te groeien en bloeien ze pas in 2025. Maar dat mag.

En de massa's nigellas komen nu alweer op, die zaaien zich net als de Californische slaapmuts  gigantisch uit. 

Bij het planten van wat Salvia Amistad (gekocht, okay, schuldig) kwam ik tot mijn vreugde een aantal baby kaardebollen tegen. Daarvan had ik het zaad (uit de berm waar ik met Puck loop) in het voorjaar rondgestrooid. Kaardebollen zijn superplanten wanneer je vogels wil lokken (en dat wil ik) die zijn gek op de zaden, maar ook bijen, want die zijn gek op de nectar van de bloemen. 

Gras!

Eindelijk heb ik ook Erigeron gevonden. Mexican Fleabane, of Fijnstraal in het Nederlands, is een Mexicaanse madelief die zich, als ze jouw tuin leuk vindt ieder jaar meer uitbreidt. Ze houdt van arme grond, met liefst ook flink wat grit, kiezels of andere steentjes, want in Mexico groeit ze in de woestijn. Ik had al 3x geprobeerd haar te zaaien, maar er kwam nauwelijks wat op ( ik wijt het aan te rijke grond en wil toch weer even zeuren over dat wij hier geen 'Engels grit' kunnen krijgen!) Ik heb één miezerig exemplaar weten over te houden en in de kiezels naast de kikkerpoel staan. De twee aangeschafte plantjes staan zolang in mijn balkontuin, zodat ik ze in de gaten kan houden. Ik geef het nog niet op, want ze past perfect in mijn tuinconcept, liefst rondom de kikkerpoel waar ze haar gang kan gaan.

Voorlopig op het balkon!

Goed, ik wijs je weer even op Instagram@SongSmith2962 voor als je meer tuinverhaaltjes wil. Heb een goed groen weekend!