50 - Helleborus, het licht in de duisternis

 Iedereen heeft het altijd over sneeuwklokjes als eerste lenteboden, maar dat klopt echt niet hoor! 

Het is de Helleborus die letterlijk licht geeft in onze donkere, sombere januari-tuin.

Je kunt rustig stellen dat ik verliefd ben op deze planten. Iedere winter koop ik wel een paar nieuwe. Veel witte, want die lichten zo lekker op, ook tijdens regen. En voor een winterblueslijder is dat lichtpuntje essentieel om januari/februari door te komen zonder me met boek en bier (de Twee B's) in mijn kamer te verstoppen als Mol in zijn hol.

Deze had zelf al weinig groen

Maar gelukkig is er dan deze winterroos die me er doorheen sleept met haar frisse bloemen tussen glanzend groen blad. Het is tegenwoordig trendy om dat blad te verwijderen, maar ik ben daar erg voorzichtig mee, alleen als zo'n takje echt de bloem verbergt, anders niet.

En er zijn veel meer kleuren. Ik heb ook een (hele dure) abrikoos-rose op mijn balkon staan, waarvan ik me nu afvraag of ze weer abrikooskleurig opkomt of nu gewoon rose. Spannend! 

Na de bloei verleden jaar begon ze te kwijnen, ze bleek ongelofelijk 'potbound' te zijn ( hoe noem je dat? Ik bedoel het was alleen maar wortel in die pot, geen aarde meer te zien) en toen heb ik haar tot op 10 cm afgeknipt en heel hard gehoopt dat ze het zou redden. En kijk, ze doet het weer prima, de knapperd.

Helleborus behoort tot dezelfde familie als de boterbloem en is even optimistisch en sterk en heeft weinig last van ziekten en...heel fijn, slakken lusten geen helleborussen. Er is ook een stinkende variant, Helleborus foetidus, die ik persoonlijk superstoer vind en dus gewoon in mijn tuin zet. Het valt best wel mee met die lucht hoor, het is niks vergeleken met katerpies. En voordeel van deze stoere variant is dat hij het ook goed doet in schaduw.

Heeft deze plant dan helemaal geen nadelen? Mwah. Sommige soorten laten hun bloemen nogal hangen, dus dan moet je zelf even zo'n stengel optillen om te zien hoe prachtig ze zijn. 

Er zijn lelie-blanke witte, gespikkelde, rose, gele, abrikoos-rose,  paarse, gestreepte en groene. Ze fleuren zo'n kale natte wintertuin al op voordat de eerste sneeuwklok bloeit, dus voor mij zijn het winnaars!

Ondertussen lopen mijn vroege stekken in de kas al uit en ben ik superblij met de in oktober gezaaide verbena bonariensis, die er geweldig bij staat. Vandaag zaai ik Thunbergia alata en pot ik mijn uitgelopen aardappels op. Te vroeg, volgens veel van mijn Instagram moestuinvrienden, maar het is dit of ze weggooien, want ze begonnen zelf uit te lopen. We gaan het zien, tuinieren is soms blind vertrouwen op dat het wel goed komt.

Wil je meer lezen over mijn tuinen, ga dan naar Instagram @songsmith2962 

49 - Murphy op bezoek

 Britten hebben een favoriete kwelgeest: Murphy.

Murphy was in mijn verbeelding een kwaadaardige Leprechaun. Maar oorspronkelijk was Murphy een Amerikaanse ruimtevaartingenieur, belast met veiligheid, maar zijn wet (Murphy's Law) is een eigen leven gaan leiden en werd mij toen ik in Engeland woonde veelvuldig onder de neus gewreven. En dan in iets aangepaste vorm ( eigenlijk de wet van bedrog):

"Nothing is as easy as it looks. Everything takes longer than you expect. And if anything can go wrong, it will, at the worst possible moment"

Kort door de bocht: als je in een krakkemikkige boom klimt en die tak breekt, dan is de kans dat je in de sloot valt en ook je horloge verliest 100%.

Deze week kreeg ik helaas te maken met Murphy.  Het begon nog goed...

Buurman kwam langs toen hij me bezig zag in mijn kas en vertelde dat zijn gloednieuwe kas ontploft was. Wat??? Ik liep mee en zag dat zijn deur eruit geblazen was, het glas had meters ver gelegen en hij had wel dood kunnen zijn, gelukkig stond hij zelf net voor zijn schuur toen de klap kwam. Het kwam door de combinatie van luchtvochtigheid, luchtdruk en alles potdicht terwijl de temperatuur door de zon die dag enorm opgelopen was (en laat dat een les zijn, jongens en meisjes!). Geschrokken vroeg ik hem gelijk of hij wilde helpen mijn dakraam op een kier te zetten.

Phoe! Ramp afgewend! Dus wilde ik tevreden mijn nieuwe vijverfolie in de kikkerpoel leggen, daar was ik immers voor gekomen? Ik liep met folie en substraat in de kruiwagen naar het gat maar wacht! Zag ik daar een gemeen grijnzende tuinkabouter vanachter de composthoop van buuf naar me loeren? Was dat die Murphy niet? Mijn mooie gat met plantrichel bleek een ondiep uithollinkje in zompige klei. Weken van regen had de wanden doen instorten. En geloof me, zompige klei is loeizwaar. Een half uur later had ik weer een gat en nu ook een zere arm. Zucht! Okay. Folie.

Het aardige meisje bij Aralia had zich duidelijk vergist: ondanks ingeleverd touwtje met de doorsnede van mijn gat bleek ik 4x zoveel folie te hebben gekocht als nodig. Grom! Nou, ik hoef in elk geval niet bang te zijn dat de boel snel lek raakt. (Sod you, Murphy!) Substraat erin en 20 gieters water. En me dan realiseren dat ik vergeten was extra grond te kopen om de randen van de folie te bedekken. Komt nog wel. (SYM!)

Mijn tweede project die ochtend was het van 3 pallets en trellis bouwen van een prieeltje. Loodzwaar, die pallets, maar ik kreeg ze op hun plaats en ook de zware trellis als dak kreeg ik op zijn plek. Nu deed mijn hele lijf zeer. Maar toch happy naar de schuur voor hamer en grote spijkers. Waar ik dom met het gloednieuwe hangslot in mijn hand er achter kwam dat geen van mijn 8 sleutels aan mijn tuinsleutelbos erop paste. He? Hoe KAN dit? Verleden keer de nieuwe sleutel meteen aan de bos gedaan toch? Toch???

Ik hoorde Murphy gieren van de lach.

Tja. Thuis was die sleutel ook niet. Maandag maar weer naar de collega's van Maintenance, hopen dat ik een zware tang kan lenen, ofzo. Of hopen dat mijn schuurdeur eruit ploft...Hm. soms zit het mee, en soms hangt Murphy rond in je tuin!

Update: een tang helpt niet...slijptol is blijkbaar het toverwoord, oh kikkers op een fiets! Dus de pallets en trellis met touw aan elkaar gebonden als de goede padvinder die ik nooit geweest ben. Inmiddels ligt er aarde rond mijn poel en heb ik optimistisch (eigenwijs en misschien dom) campanula, narcissen en mijn zelfgezaaide digitalis geplant. We gaan het zien. Als Murphy maar weg blijft!

Meer over mijn tuinen op Instagram @songsmith2962 

48 - Schilderen met groen(te).

 Tuinen bekijk ik met een schildersoog. Dat betekent dat "het oog" even belangrijk is als de opbrengst.

Ik begrijp best dat het de gemiddelde moestuinier worst, of beter gezegd boerenkool zal zijn of zijn groentenbedden het naschilderen waard zijn, maar voor mij is het een vereiste. Dat leidt tot andere keuzes dan gebruikelijk. Een bed met alleen broccoli heeft een geheel eigen schoonheid, maar bij mij zal je het niet tegenkomen. De reden dat ik veel goudsbloemen opkweek is niet alleen dat de kleur oranje-geel me vrolijk maakt (is zo), of dat goudsbloemen mieren op afstand houden ( is ook zo), of dat je ze kunt eten (echt), er zalf van kunt maken en ermee kan verven, maar dat ze prachtig afsteken tegen...wel, broccoli bijvoorbeeld.

Vooral bij druilerig weer en geef toe, dat hebben wij best wel vaak, lichten goudsbloemen prachtig op. Nederlanders lijken wel bijna een beetje bang voor geel in de tuin. Zolang het lente is zijn we blij met onze gele crocussen, primulas, narcissen, tulpen, paardebloemen en boterbloemen, maar na mei gaan we gauw over op tinten rose en mag je blij zijn als je nog een verdwaalde gele klomp solidago of alchemilla tegenkomt. Nee, dan de Mexicanen, daar spettert het geel, oranje en rood je tegemoet.

(Ja, ik weet het, daar is het veel heter en het licht is veel feller, en ze spelen er mariachi en dat doen wij toch ook niet? Nou en? Durf eens anders te zijn.) 

Ook Oost-Indische kers is bij mij meer dan welkom. 

Ik heb haar voordelen al meer dan eens bezongen.

Hoe kan je hier niet blij van worden? Ze mag van mij dan ook overal tussen, ze klimt en slingert maar een eind weg, behalve wanneer ze zich tussen mijn rose/blauwe bed wurmt, kijk, er zijn grenzen.

En zonnebloemen... natuurlijk komen er zonnebloemen.

Maar ook Thunbergia en Afrikanen. De laatste niet alleen in de kas om de tomaten en komkommers te beschermen, maar ook gewoon in de bedden. Nee, niet mutsig, mooi!

Overigens ben ik begonnen om te proberen de ziel van mijn tuin in wording in verf te vangen. Dat valt nog niet mee, want die vermaledeide rechterarm laat schilderen nog niet goed toe. Ik hou het maar kort vol. En denk dan aan Frida Kahlo, die helse pijnen leed en onnavolgbaar schilderde en dan neurie ik  "Maar zeur niet!" van Annie. (Er wordt echt teveel gezeurd!)

Terwijl ik nog nagloei van het werken in mijn tuin en Puck ligt te dromen van molshopen uitgraven, verlaat ik je met een quote van Khalil Gabran:

"In every winter's heart there is a quivering spring."

Geniet van het maken van je tuinplannen.  Meer over mijn tuin (de kikkerpoel!) op Instagram @songsmith2962 

47- Lijstjes, ik kan niet zonder

 "The only certainty is that nothing is certain" - Pliny the Elder. Deze Romein was een wijze en enthousiaste beschouwer van de natuur. En een voorstander van lijstjes maken.

Lijstjes met klussen, lijstjes met zaden, lijstjes met planten en lijstjes met vooral-niet-doen-dit-jaar. Of ben ik de enige die deze laatste lijstjes schrijft?

Op dat lijstje staat bijvoorbeeld 'teveel bonen planten' . Want de verleiding is enorm wanneer je, zoals ik, een fritesausemmertje vol gedroogde tuinbonen hebt. Ik bedoel: hoeveel tuinbonen ga ik eten? Als ik heel eerlijk ben, vind ik ze de minst lekkere van alle bonen. Dus 5 tuinbonen in mijn stekpotjes...een om over te houden, vier voor-t-geval-dat, meer niet!

Wat doe ik dan met de rest van dat emmertje? Simpel, ik verwerk die bonen in mijn zelfgemaakte vetbollen. Beetje groot voor de mezen, maar ik wed dat de eksters ze wel lusten.

 Hetzelfde geldt voor meer groenten trouwens. Bietjes: ben ik gek op, maar ik hoef echt niet vijf keer per week bieten op mijn bord.

 Ik heb zo'n idee dat heel veel moestuiniers veel meer groenten kweken dan ze op, of kwijt kunnen. Het is zó verleidelijk immers, en niets zo bevredigend als een prachtige rij frisse groenteplanten. Vind ik ook hoor, ik heb me staan verlustigen aan de beeldschone slakroppen van Leo afgelopen zomer.

Klussenlijst (niet op volgorde): 1. Vijverfolie scoren. 2. Afdak timmeren van gekregen tuintrellis. 3. Verhoogde groentenbedden timmeren. 4. Schuur ontdoen van alles wat ik never-nooit ga gebruiken (=80%). 5. Deur schuur naar de andere kant. 6. Schuur verven. 7. Gebroken raam kas repareren. 8. Henk helpen met de obelisken. 9. Slimme Puck barrière (zucht. Ben ik nog steeds niet uit)

Zaailijst: 1. Calendula 2. Nasturtium 3. Dille 4. Courgette 5. Klokwinde 6. Suzanne-met-de-mooie-ogen 7. Hoge Afrikaan 8. Reuzenzonnebloem 9. Pluksla 10. Spinazie 11. Kattensnor 12. Viscaria 13. Tuinkers 14. Snijbiet.

Wat mijn tomaten, paprika, chilli en komkommer betreft: ik ga plugs kopen. Want ook dat behoort tot de geneugten van het leven, bij een kweker tussen de bakken groentenplugs struinen, bliss. En dan tien minuten aarzelen bij een kant-en-klare stektafel en bedenken dat ik die niet ècht nodig heb, maar een vuurpot essentieel is.

Ik wens jullie oneindig veel voorpret!

Meer over mijn tuinen op Instagram @songsmith2962 

46 - Kikkers kussen!

 Happy 2022! Gelukkig snoeischaar!

(Dat moet natuurlijk nieuwjaar zijn, maar mijn auto-invul deed zijn eigen ding en eigenlijk is dat wel heel toepasselijk, toch?)

Mijn moeder liet eind jaren zeventig een grote vijver graven, waarin ze vervolgens een niet- aflatende tien jaar durende oorlog voerde tegen oprukkend slootriet. Ik noem het De Oneindige Riet Oorlog.

De kikkerpoel, doorsnede 1,5 m

Ik zie haar nog met verhit gezicht in mijn opblaasbootje op die vijver drijven, echt een verloren zaak. Tuinieren was toen bepaald geen prioriteit voor mij, maar één ding wist ik wel zeker: voor mij nooit een vijver, wát een gedoe zeg.

Totdat ik zelf een vijver kreeg. Voor mij hoefde die niet, hij kwam er wel en wat heb ik een plezier beleefd aan die plas water! Vanaf de eerste dag werd ik gefascineerd door het leven dat er zich onmiddellijk in ontwikkelde. Kevertjes, zwemmende schorpioenachtige griezels, wantsen, watervlooien, waterspinnen, bootsmannetjes, kikkers, padden, salamanders, waterjuffers, waterslakken, libellen, allemaal wisten ze de weg te vinden en bleven. Er kwamen waterlelies en oeverplanten als lobelia, lis, zwanenbloem, dotters, iris en kattenstaart. En natuurlijk kwam er dat eerste jaar ook alg en draadwier. Uren troep scheppen, op de kant laten liggen zodat de beestjes er weer uit konden kruipen en het niet eens erg vinden... wie had dat gedacht? Ik ontwikkelde slimme (vond ik zelf) technieken, zoals met een eetstokje het groene spul eruit draaien. De vissen kregen allemaal een naam van mijn dochter en werden heel snel heel bedreven in het schuilen onder de waterlelies, want de buurtreigers hadden de vijver ook ontdekt en kwamen iedere dag kijken of ze een visje konden snacken. En mijn katten en hond vonden de vijver ook super, een altijd volle drinkbak.

De waterleliebak links

Nu, jaren later, graaf ik zelf een kikkerpoel, naast de diepe waterleliebak die ik ook al geknutseld heb. De kapucijners die afgelopen zomer op die plek stonden hebben de grond best goed voorbereid, ik kom er tenminste zonder al teveel moeite doorheen. De poel ligt naast mijn nog te bouwen prieeltje, zodat ik vanuit de schaduw straks met boek, schetsboek en hond kan genieten van alles wat zich daar gaat roeren. Het is nu nog niets, alleen een gat in de grond, maar wacht maar. Ik weet zéker dat ik in de gaten gehouden word door de pad die in de kas woont. En het roodborstje en de pimpelmezen zaten ook al vanuit de appelboom naar me te kijken. Ik heb een voedersilo voor ze opgehangen naast mijn poel, en zorg voor vogelvriendelijke drinkplaatsen. De lockdown gooit nu wel even roet in het eten, want ik denk niet dat de vijverspecialist in Rockanje geldt als essentiele winkel...dus het is nog wachten op en geduld oefenen (niet mijn sterkste punt) voor mijn vijverfolie. 

Ondertussen geef ik je snel nog een mooie quote mee voor 2022:

"To be yourself in a world that is constantly trying to make you something else, is the greatest accomplishment."

(R.W. Emerson)

Doe je best! En heel veel tuinplezier in 2022!

Meer over mijn tuinen op Instagram @songsmith2962